Uluslarası Adalet Divanı, Ukrayna’nın açtığı davada Rusya için birçok suçta beraat kararı verdi
Uluslararası mahkemeye göre, Rusya’nın Ukrayna’daki isyancılara aktardığı paranın terör amaçlı kullanıldığına ilişkin yeterli kanıt bulunamadı.
Ancak mahkeme Moskova yönetimini, Ukrayna’daki güçlere verilen bireysel desteği yeterince araştırmamak ve Kırım’da azınlıklara ayrımcılık yapmaktan kısmen suçlu buldu.
Ukrayna, Rusya’yı, 2014 yılında Amsterdam’dan kalkan Malezya Hava Yolları’na bağlı MH17 sefer sayılı uçağın düşürülmesi ve Mariupol ve Kramatorsk gibi şehirlerdeki sivillerin bombalanması nedeniyle suçluyordu.
Birleşmiş Milletler’in (BM) en üst yargı organı olan Uluslararası Adalet Divanı, Rusya’nın, “Doğu Ukrayna’da terörizmi finanse etmek amacıyla terörle mücadele anlaşmasını ihlal ettiği yönündeki” suçlamaların hemen hemen tamamından beraatine karar verdi.
Uluslararası mahkeme, Ukrayna’nın Rusya’dan tazminat talebini de reddetti. Rusya’nın, Kırım Tatarlarına ve Ukraynalılara ayrımcılık yaptığı yönündeki suçlamalar ise mahkeme tarafından kabul edilmedi.
Ancak mahkeme Moskova yönetiminin, Rusya’daki bazı kişilerin Ukrayna’nın doğusundaki güçlere verdiği verdiği bireysel desteği soruşturmayarak BM Terörle Mücadele Anlaşması’nı kısmen ihlal ettiğine hükmetti.
Uluslararası Adalet Divanı, Rusya’nın ilhak ettiği Kırım’da Ukraynaca eğitime izin vermeyerek, ayrımcılıkla mücadele konusundaki anlaşmaları ihlal ettiğine de karar verdi.
Mahkemeye göre, Rusya Ukrayna’daki gruplara mali destek sağlamış olsa da paranın terör amacıyla kullanılacağını bildiğini gösteren yeterli kanıt bulunmuyor.
Mahkeme, Ukrayna’nın doğusundaki olayların terörizm içerip içermediği konusunda da karar vermedi. Mahkemeye göre, her silahlı çatışma terörizm olarak nitelendirilemez.
Uluslararası Adalet Divanı, Ukrayna’daki güçlere finansmanın sağlandığı dönemde, Rusya’nın, “paranın terörizm için kullanılacağına inanmak için açık bir nedeninin bulunmadığına” karar verdi.
Bu nedenle de Moskova yönetiminin herhangi bir tazminat ödemesine gerek olmadığına hükmetti.
Mahkeme, 196’sı Hollanda vatandaşı toplam 298 kişinin öldüğü MH17 faciasından, Rusya’nın sorumlu olduğu iddiasına ilişkin bir karar vermekten de kaçındı.
Hollanda mahkemesi, MH17 uçağının BÜK füzesi ile vurularak düşürülmesinden Rusya’yı sorumlu tutmuştu.
Hukuk uzmanlarına göre, Uluslararası Adalet Divanı’nın kararı, Rusya açısından “zafer”, Ukrayna açısından da “acı bir yenilgi” anlamına geliyor.
Mahkemenin kararı kesin ve temyiz edilemiyor ancak uygulama konusunda belirsizlikler bulunuyor.
Rusya, 2022’de Ukrayna’nın işgalinin ardından, bölgede çatışmalara son verilmesi yönündeki Uluslararası Adalet Divanı kararını görmezden gelmişti.
O nedenle Çarşamba günü verilen kısmi ihlal kararının da Moskova hükümeti tarafından tanınması beklenmiyor.
Ancak Lahey’deki kaynaklara göre, Rusya, uluslararası mahkemenin, büyük bölümü lehine olan kararını bir uluslararası propagandaya dönüştürebilir.
AB kaynakları, Rusya’nın Uluslararası Adalet Divanı’nın beraat kararını, “Ukrayna’ya karşı yürüttüğü mevcut savaşı meşrulaştırmak ve yanlış bir şey yapmadığının kanıtlamak için” kullanabileceğini belirtiyor.
