Türkiye’de yaşanan yüksek enflasyon, vatandaşların ve bireysel yatırımcıların yanı sıra birçok şirketin de birikimlerini altın olarak muhafaza etmesine neden oluyor.
Enflasyonist ortam karşısında varlıklarını korumak isteyen milyonların bir numaralı tercih altın olurken, Türkiye’de işlenmemiş altın ithalatı son 50 yılın en yüksek seviyesine yükselerek yetkilileri alarma geçirdi.
30 MİLYAR DOLARIN ÜZERİNE ÇIKTI
Ticaret Bakanlığı’nın yayımladığı öncü verilere göre Türkiye’de 2023 yılının ilk 10 ayında ithal edilen altın değeri 30 milyar doların üzerine çıktı.
Türkiye’de cari açığın önemli bir bölümünü oluşturan altın ithalatı, geçtiğimiz aylarda yeni ekonomi yönetimini harekete geçirirken Resmi Gazete’de yayımlanan bir dizi tebliğ ile altın ithalatına yönelik yeni sınırlamalar getirilmişti.
ALTIN İTHALATINA YÖNELİK YENİ KISITLAMALAR GELEBİLİR
İlk aşamada şirketlerin yurt dışından satın alabileceği değerli maden miktarlarına yönelik kota ve bildirim şartı getirilirken, yaz aylarında alınan yeni kararlar ile belirli ülkelerin dışında yapılacak ithalatlara ilk kez vergi şartı koyulmuştu.
Alınan bu tedbirler altın ithalatında yaşanan rekor talebi baskılamaya yetmedi. Ekim ayında bu kalemde Türkiye’nin ithalatı 2,6 milyar dolar olarak kayda geçerken, geçen yılın aynı döneminde bu rakam 3,4 milyar dolar düzeyindeydi.
SEÇİM ÖNCESİ TCMB ALTINI PİYASALARDA ERİTTİ
Altına yönelik talep şirketler ve bireysel yatırımcılarla sınırlı değil. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), son 2 yılda piyasalardan yaptığı altın toplama faaliyetleri ile dünyanın en fazla altın satın alan merkez bankası haline dönüşürken, 14 Mayıs öncesi uygulanan ‘seçim ekonomisi’ nedeniyle bu rezervlerin bir kısmı piyasaları dengelemek maksadıyla satılmıştı.
ALTINLA ÇALIŞAN SEKTÖRLER KISITLAMALARDAN RAHATSIZ
Altın üretimi ve ithalatına yönelik alınan kararlara yenilerinin eklenmesi beklenirken, Türkiye’de faaliyet yürüten mücevher üreticileri üzerlerindeki baskının sürdürülmesi halinde mücevher sektöründe kullanılan parçaların ithalatının daha zor hale geleceğini belirterek, üretimde bir kriz yaşanma riskine dikkat çekti.
35 MİLYAR DOLARI GEÇMESİ BEKLENİYOR
Yılın son 2 ay verilerinin de eklenmesiyle birlikte toplam altın ithalatının 35 milyar dolar sınırını geçmesine kesin gözüyle bakılırken, gelecek yıllarda alınması beklenen yeni tedbirler ile yatırımcıları altın ithalatından uzaklaştıracak ve TL mevduata yöneltecek adımların atılacağı bekleniyor.
Bu doğrultuda birikimlerin döviz ya da emtia olarak muhafaza edilmesini önlemek ve Türk lirasına teşvik etmek için Merkez Bankası’nın örtülü talimatları ile bankalar TL mevduat faizlerini son 20 yılın zirvesine çıkarmış durumda.
ARTAN TL MEVDUATI ALTIN İTHALATINA DARBE VURABİLİR
Son olarak Resmi Gazete’de yayımlanan ve döviz tevdiat hesaplarına yönelik yüzde 4 zorunlu karşılık getiren uygulama sonrasında piyasalardan çekilecek likidite nedeniyle mevduat faizlerinin yukarı yönlü artacağını belirten ekonomistler, TL’deki cazibenin artması halinde altın ithalatında bazı düşüşlerin görülebileceğine dikkat çekti.
ALTIN KONSEYİ VERİLERİNDE TÜRKİYE DİKKAT ÇEKTİ
Türkiye’nin altın talebindeki durum Dünya Altın Konseyi’nin verilerine de yansımıştı. Konseyin üçüncü çeyreğe ilişkin verilere göre Türkiye’de tüketicilerin altın talebi bu çeyrekte yıllık yüzde 12 gerilemeyle 41,4 ton olarak kaydedildi. Bu talebin 11,2 tonluk bölümü kuyumdan oluşurken; 30,2 tonu ise sikke tarafından geldi.
